Dünya Kalite Günü ve SHGM

Bu sene Dünya Kalite Günü 11 Kasım 2010 günü kutlandı. Nazikçe “herkesin bildiği gibi” diyerek dünya kalite gününün her Kasım ayının ikinci Perşembe günü kutlandığını hatırlayalım.

Sınavlar öncesi soru hazırlama ve sınavlar sonrası değerlendirme arasına bir de bayram, yazmaya başlayıp bitirmek bu haftaya kısmetmiş.

Genelde yazılarımla birilerini hedef aldığım izlenimi edindim yapılan yorumlardan. Asla böyle bir düşüncem yok. Olması da mümkün değil. Ne de olsa ilk Inspector’leri benim ve öyle de kalacak (Tüm Meydanlar Giriş Kartı; SHGM Operations Inspector / 1996 / No.000111). Kimse bana, SHGM’ye karşı kötü bir şey söyletemez. Doğruları söyler, var ise yanlışlara dikkatlerini çekerim, yeri geldiğinde de öğüt veririm yaşım ve konumum gereği. Bu da böyle biline.

Amacımın mesleğime olan saygıdan ve sivil havacılığa olan sevgimden kaynaklandığını ilk ağızdan söylemeliyim. Bir de özlemim var.

40 senelik aktif iş ortamı sonunda şunu gördüm. İlk öğrencim Uçuş İşletme Kontrol Merkezi Müdürü iken emekli olmuş. Bir başka öğrencim yine Uçuş İşletme Kontrol Merkezi Müdürü ve çalışmaya devam ediyor. Diğer öğrencilerimin sayısı ise bir elin parmaklarından az.

Deneyim ve sürekli yenilenen bilginin nasıl kullanılacağı yani mesleki tavır konusunda çok az insan yetiştirdiğimi görünce, eğitmenliğe başladım. Üniversite yetmedi, sitemde sorulara cevap olsun diye mesleki yazılar ve sonra işte burada karşılıksız yazıyorum. Yeter ki yazdıklarım birilerinin işine yarasın. Benim özlemim de bu.

Bu hafta, paylaşım haftası gibi olacak. Çünkü hiç el değmemiş bir konuyu işleyeceğim.

Kalite.

SHGM, kendisine verilen görevi yaparken çok önemli bir konuda kendini işini kolaylaştırabilir.

Evet, hep diyoruz, ICAO Doc.8335, "Manual of Procedures for Operations Inspection, Certification and Continued Surveillance (Fifth Edition – 2010)" çerçevesinde denetimler yapılsın ama bu bir günde gerçekleşecek bir kavram değil.

Bu kavramı yerleştirmek için SHGM denetçilerinin takip etmeleri gereken çok yararlı ve basit bir yöntem var.

Şirketlerin Kalite bölümlerini denetlemek.

Tek bakacakları ve şirketin aynası olan bir tek program var.

Kalite Güvence Programı

Baksınlar bakalım Kalite Güvence Programını nasıl hazırlamışlar.

Neresinden baksanız 30 sayfadan az olmayacak bir program orta ölçekli bir havayolu için.

İstediğinizi görmek olası böyle bir programda da, yapması bilen kaç şirket var?

Rastgele başlıklar ile rastgele bazı konuları sıralarsak.

Listede personel ile ilgili şunları görmelisiniz.

· Pilotların hangi ay hangi eğitimi alacakları, hangi ay hat kontrollerinin yapılacağı, ilgili sene içerisinde yapacakları Benzetilmiş CAT II-III iniş sayıları, hangi ay Sağlık Kontrolüne gidecekleri,

· Hosteslerin hangi ay hangi eğitimi alacakları, hangi ay hat kontrollerinin yapılacağı, terfi edecek olanların planlanan eğitimleri ve ilgili kontrolleri,

· Teknisyenlerin hangi ay hangi eğitimi alacakları, planlanan yeni eğitimlerin düzeni ve süresi,

· Dispatcher’ lerin hangi ay hangi eğitimi alacakları, hangi ay saha uçuşu yapılacağı,

Gelelim uçaklara.

· Mevcut uçak tipi için kullanılan AMM ile ilgili Satın Alma Yöntemi, yetki ve sorumlulukları çerçevesinde sözgelimi en son alınan 3 item, 2 Component, 2 Exchange ve 1 maintenance nasıl gerçekleşmiş, bu programda denetimleri planlanmış mı?

· Motor değerleri analizi için programda sezonlara göre kışın 1, yazın en az 2 analiz yapılması planlanmış mı?

· Yetkili kılınan bakımların her biri için hem imza sahibi personel hem de yapılan iş için hangi sürelerde denetim planlanmış ve yeterli mi?

· Şirketin depo düzeni ve depolama sisteminin sağlıklı ve yararlı yürütülmesi için hem depo hem de depoya girmeye yetkili kişilerin yılda en az 3 er denetimleri planlanmış mı?

Kalitenin Denetlenmesi

· Denetim Kontrol Listesi, ilgili bölüm tarafından mı hazırlanmış?

· Denetimler, en az bir ihtisas/lisans ve/veya sertifika sahibi personel başkanlığında mı yapılmış?

· Denetim sonrası raporu, ilgili bölüm müdürüne verilen bilgilendirme sonucu imzası alınarak mı hazırlanmış?

· Takip Denetimleri, kapatılan bir olumsuzluk/uyumsuzluk sonrası “plansız denetim” kapsamında hiç yapılmış mı?

Hoş, plansız denetimi, tarihi belirtilmemiş baskın denetim sananlar çoğunlukta ya, neyse.

Listeler ve sorular, doğrusunu isterseniz uzar da gider.

AMM de ki başlıklar, bitecek gibi değil.

1 GENERAL

1.1 Equipment List

1.2 Sources to Purchase Parts

1.3 List of Disposable Replacement Parts

1.4 Engines

1.5 Weight and Balance Information

1.6 Tire Inflation Pressures

1.7 Approved Oils and Capacities

1.8 Recommended Fastener Torque Values

1.9 General Safety Information

2 INSPECTIONS

2.1 General

2.2 One Time Inspections

2.3 Routine Periodic Inspections and Maintenance

3 STRUCTURES

3.1 General

3.2 Structures

4.ENGINE

5 FUEL SYSTEM

6 INSTRUMENTS AND AVIONICS

7 ELECTRICAL SYSTEM

8 PAINTING AND COATINGS

9 REVISIONS

10 FEEDBACK FORM

OM de ise haddinden fazla konu var.

AOC denetimleri (Kuruluş aşaması) dışındaki İşletme ile ilgili listeleri daha sonra ve detaylı bir biçimde ele alabiliriz. Yer İşletme listelerini de. Çünkü çok karmaşıklar ve şirketlerin yapılarına, ülkenin siyasi ve ekonomik yapısından tutun, parti politikalarına kadar çok farklı nedenlerden etkilenir. Bu karmaşıklık, Devlet kurumlarını da etkiler.

Belgeler hem kanun, hem yönetmelik, hem talimat, hem de genelge olarak karşımıza çıkar.

Kanun olarak kabul edilmiş olan ICAO Ek’leri 18 adet. 126 Air Navigation, 27 Air Transport, 5 Procedures for Air Navigation, 36 Conventions and Related Acts, 6 Agreements and Arrangements, 11 Legal, 3 Miscellaneous Publications, 14 Rules of Procedures and Administrative Regulations ile Assembly ve Counsil belgelerini saymıyorum bile.

ECAC Doc.30 da ayrı bir ihtisas konusu. Daha şirketler uygulamaktan vazgeçtim, okumadılar bile. Hep birisi çıkıyor, paçayı kurtaracak kadar bir şeyler yapıyor, diğerleri de onu kopyalıyorlar. Sorunca da: Var mı? Var.

Ulusal kanun, yönetmelikler, talimatlar ve genelgeler ise pek ilgimizi çekmiyor bizi doğrudan ilgilendirmediğinde.

SHY OPS-1 uzun süre Taslak olarak yayında kaldı. Herkes kendini ilgilendiren kısmına baktı ama altyapısı olmadan. Bakış açıları ise çıkarcı (pragmatik). Bizi ne kadar zorluyor? Ne ve ne kadarını yaparsak bize laf gelmez?

Bir gün İspanya’daki bir havayoluna ekipli uçak kiraya vereceğiz (Wet-Lease).

Bilindiği üzere şirketler birbirlerini denetler kontrat yapılmadan önce.

Madrid uçağından iki genç cici hanım çıktı.

Biz de elimizde olmadan sorma gafletinde bulunduk.

“Diğerleri ne zaman gelecek?”

“Sadece biz geldik.” dediler.

Üniversitenin Kalite bölümünden mezun olmuş bu iki genç bayan, ellerindeki kontrol listeleri ile şirketimizi denetlediler.

Soruyu sordular, ekine verebildiğimiz belgeleri koydular, tamam. Bir sonraki soruya geçtiler.

Kalite, kaliteci ile gerçekleşir.

Sonuçlar, kalite kontrol listesini hazırlayan yetki sahibine iletilir, yorumu o yapar.

Eğer böyle basit bir denetim değil ise, kendisi de katılır denetime. Raporu yetki sahibi uzman hazırlar. Kaliteci bilgi sahibi olmadığı konuda rapor hazırlamaz. Onun görevi bellidir.

İşi organizatör olarak yürütmek, takibini ve belgelemesini yapmak, istatistiğini ve sonuçlarını ilgililerle paylaşmak.

Üniversitelerimizde kalite bölümü henüz kurulmadığı için (sanırım kalite ve kavramına henüz tam anlamıyla inanılmadığı için gerek duyulmuyor) bu yola başvuruluyor.

Kalite ile ilgili ilanlara bakarsanız kalitecimiz yok ama bol bol mühendis tüketiriz kalite işinde. İlanlar şöyle başlar;

Kimya fabrikamızda Üniversitelerin Kimya Mühendisliği bölümünden mezun kaliteci……

Bu şu anlama gelir.

Line Check yapmak üzere, B738 ve A322 ATPL sahibi Pilotlar, kalite bölümüne alınacaktır. İlgilenenlerin…..

Bakalım üniversitelerimiz ne zaman Kalite bölümü kuracaklar?

Geçmiş Dünya Kalite Gününüz kutlu olsun.

Sevgiler.

101205