JAA ve SHGM
JAA, FAA in Deregulation sırasında nasıl bir çamura düştüğünü görerek,
FAA kurallarını düzeltmek ve Avrupa ve ADB'da aynı
sistemi kurmak amacıyla işe başladı.
Gelinen ilk
nokta, JAA ve FAA kurallarının ortak, en azından birbirine çok yakın olmasını
sağlamayı hedeflemişti.
Asıl sorun,
denetim idi.
JAA, tüm
ülkelerde denetimin devlet tarafından yapıldığını görmüş, bunun sakıncalarını
gidermek için yeni bir ortak sisteme dönüş kararı alınmasını sağlamıştı.
Sistem çok
basitti.
Devlet,
politika üretecek ve CAD ler de bu politikaların
uygulanmasından sorumlu olacaktı.
İlk kural ise,
denetimin, sadece ve yalnız profesyoneller tarafından yapılacak olmasıydı.
JAA kuralları
hala böyledir ve denetim tüm JAA ülkelerinde böyle yapılır.
1995 senesinde
JAA yapılanması için Bureau Veritas
Ulaştırma Bakanlığı tarafından bu görevle Türkiye'ye geldiğinde, ben de bu
görevde çalışan bir uzmandım.
Ilk Sivil Havacılık
Kanunu, bu standarda göre hazırlanmış ve Ulaştırma Bakanlığına teslim edilmiş
ve bu arada yaptığımız tüm denetimlerde, bu kuralı uygulamıştık.
Pilot denetimi
için pilotları tiplerine göre THY, Istanbul Hav.Yol, SunExpress, Onur Air vs. talip olan adaylardan seçip ekip oluşturmuş,
eğitmiş ve bir CAD temsilcisi eşliğinde, uçan pilotları bizzat o tipte uçmakta
olan pilotlarla denetlenmesini sağlamıştık.
CAD temsilcisi
bir devlet memuru idi ve uçaktaki denetime katılamamakta idi. Zaten uçakta
denetim bir kişi ile yapılırdı ve onun da çok özel kuralları vardı. (Uçuş
boyunca sadece gözlem yapacak, not bile almayacak, hareketleri ile varlığını
hissettirmeyecek vs. vs.)
Yerdeki
denetimlerde de sadece gözlemci idi. Yerdeki onlarca "meslek"
hakkında bilgisi olması zaten mümkün değil.
Kargo bölümünü
diğer kargocular, Harekat Uzmanı’nı diger şirket harekat uzmanları, Bilet Satışı diğer şirket
bilet satış uzmanları denetlemekte idiler ve CAD sadece gözlemci olarak
bulunurdu.
Ratioflug kuruluş
aşamasında, aynı sistem Frankfurt'da oldu. Bizi denetlemeye
LH ve German Wings den
denetçiler geldi ve Alman CAD memuru gözetmen olarak etrafta dolaştı durdu.
Bu yeni çıkan
Sivil Havacılık Kanunu, her şeyin Devlet tarafından yapılmasını öngörüyor.
Bir A340
pilotunun Line Check
kontrolü sırasında orada birisi hangi lisans sahibi Devlet Memuru olarak
oturursa otursun, bu kontrolün yapıldığından fiziki olarak bahsedilebilir
ancak.
Buraya yazdıklarım dilek ve
temenni değil.
JAA, her CAD için nasıl
kurulması, nasıl çalışması ve kimlerle çalışılacağını da kurallara bağlamıştır.
Bu konuda ilgili bölüm JAR AGM
bölümüdür.
Operation ile ilgili bölüm olan JAR AGM Sec.4
Part.2 deki madde şudur,
CHAPTER 3: TRAINING AND ACCREDITATION OF
INSPECTING STAFF
3.1 General
3.1.1 All Inspectors must be suitably trained,
qualified and experienced for their role. No hard and fast rules on
qualification can be made because the particular circumstances of each
Authority and each operator will differ. It is, nevertheless, most important
that in every instance, an Inspector
should, by background and experience, command the professional respect of the operator's senior
personnel. Senior personnel, in this context, include those who are responsible
for establishing the company's operating procedures and standards including
training managers. It follows that Flight Inspectors will normally have:
- current, or
recent, experience as a licensed pilot on a commercial aircraft which is
comparable to that flown by the operator; and
- operational
experience appropriate to the AOC holder's activities.
Sistem,
1925 de Tayyare Cemiyeti,
1933 de Havayolları Devlet
İşletme İdaresi,
1954 de Sivil Havacılık Dairesi
Başkanlığı
1987 de Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü
2005 de ise konu ile ilgili
kanunu çıkarabilmiştir.
İlk kurum ile kanun arasında 80
yıl süre geçmesi gerekmiştir ve bu sürenin de iyi kullanıldığı söylenemez.
Meslekler, üyelerinin bilgi,
beceri ve tavırları ile toplumda yer bulurlar.
Bu nedenle Meslek Odaları çok
önemlidir. Kanunla korunurlar.
Dernekler amatör topluluklardır.
Resmi olarak hiç bir yaptırımları yoktur.
“Possunt quia posse
videntur”.
Vergilius, diyor ki;
“Yapabilirler,
çünkü yapabileceklerini düşünüyorlar”.
Pilotluğun hatta ve hatta daha birçok
konunun meslek'ten sayılmaması, "meslek" kavramının ne anlama
geldiğini bilmemekten kaynaklanıyor.
Böyle olunca, bu konu başlığı
altında yüzlerce "anı" yayınlayacak zenginliğe sahip olunduğunu
görecek ve "Ne Yapmalı?" sorusunu önce "Birşeyler
Yapmalı"ya çevirerek, sonra da
"Meslek" Kavramı etrafında birleşmenin hedef alınmasını
sağlamalısınız.
"Video meliora proboque deteriora sequor”.
“Iyi yolu görüyor ve takdir ediyorum ama kötü yoldan gidiyorum."
Bu tamamen sizlerin seçimine
kalmış bir konu.
Sevgiler
081228